Om ondergrondse waterstofopslag snel te ontwikkelen – wat noodzakelijk wordt geacht voor de energietransitie – is het noodzakelijk de (on)mogelijkheden daarvan goed in kaart te brengen. Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) kreeg op 23 juli 2025 de opdracht te adviseren over welke aspecten zij belangrijk vindt bij de veiligheid van ondergrondse waterstofopslag in Nederland.
Deze opdracht leidde tot een rapport met vijf essentiële aanbevelingen dat maandag 1 september met een begeleidende kamerbrief aan de Tweede Kamer is gestuurd door de minister van Klimaat en Groene Groei, Sophie Hermans. Hieronder een beknopte samenvatting van deze vijf punten.
1. Transparante belangenafweging
Besluitvorming over waterstofopslag moet open en duidelijk zijn over zowel publieke belangen (zoals veiligheid, gezondheid, leefomgeving) als private belangen (zoals winstgevendheid). Juist omdat het beleid nog in ontwikkeling is, vraagt de complexiteit om voorspelbaarheid en inzichtelijkheid.
2. Omgang met risico’s en onzekerheden
Ondergrondse opslag brengt onbekende risico’s met zich mee, zoals instabiliteit van cavernes, seismische effecten of chemische reactieprocessen. Besluitvormers moeten helder communiceren over hoe zij omgaan met deze onzekerheden — bijvoorbeeld via aanvullend onderzoek, monitoring en het toepassen van het voorzorgsprincipe.
3. Geschikt veiligheidsbegrip voor de gehele levenscyslus
Veiligheid strekt zich uit over alle fasen van een project: van planning tot nazorg. Bewustzijn moet bestaan voor zowel fysieke schade (bijv. aan gebouwen) als gezondheids- of welzijnseffecten. Vergunningen moeten bijvoorbeeld een compleet nazorgplan omvatten, inclusief financiële garanties voor schadebestrijding of compensatie.
4. Locatiekeuzes en scenario-analyse
Opslag is mogelijk op slechts weinig locaties. Daarom is het belangrijk nu al alternatieve scenario’s te overwegen en locatiekeuzes te baseren op objectieve criteria, zoals geologie, nabijheid van bebouwing en andere activiteiten. Zo blijft beleid flexibel, robuust en ruimtelijk passend.
5. Onderzoek en monitoring
Over de technologische en sociaal-maatschappelijke impact van waterstofopslag is nog slechts weinig bekend. Daarom adviseert SodM doorlopende monitoring, onderzoek en langetermijnmetingen, inclusief onderzoek naar de effecten op omwonenden. Daarmee kunnen overheid en bedrijven hun veiligheidsstrategie voortdurend verbeteren en aanpassen op basis van nieuwe inzichten.
Dit advies van SodM is bedoeld om beleidsvorming rondom ondergrondse waterstofopslag zorgvuldig, transparant en toekomstbestendig te laten verlopen en mee te nemen in de verdere uitwerking van de Nationale Agenda Ondergrondse Waterstofvorming.
Lees ook:
het complete advies van SodM aan de minister van Klimaat en Groene Groei, 12 augustus 2025: “Vijf aandachtspunten voor veilige ondergrondse waterstofopslag.” of
de kamerbrief van de minister van Klimaat en Groene Groei, Sophie Hermans.
Bron: Rijksoverheid