PFAS is een thema dat inmiddels ruim 25 jaar af en aan speelt bij de brandweer. Blusschuim met het lang-ketenige PFOS werd in 2011 uitgefaseerd en ingeruild voor kort-ketenige alternatieve PFAS-varianten.
Kees Kappetijn vraagt zich op Brandveilig.com af of er nu sprake is van een nieuwe golf, die weer vrijwel ongehinderd terug de zee in kan lopen zonder noemenswaardig effect op de manier van werken en daarmee op de veiligheid, of dat het dit keer uit zal monden in een tsunami.
In de afgelopen kwart eeuw constateert Kappetijn verschillende golven die bepalend zijn voor de wereld van publieke en private brandweren: aanstormende ontwikkelingen die dreigend op de brandweer afkomen, omslaan en de boel onder water zetten, maar ook weer naar zee teruglopen zonder veel verandering of blijvende schade aan te richten. Een derde golf dreigt en nadert het brandweerveld met rasse schreden. Vraag is of deze golf ook omslaat en terugloopt, of dat de golf een tsunami blijkt te zijn die in het brandweerveld grote (financiële) schade maakt?
Publieke en private brandweren verkeren in transitie, oude schuimvoorraden wisselen voor nieuwe en waar nodig worden installaties aangepast die met het nieuwe schuim moeten kunnen omgaan. Europabreed wordt gekoerst op een totale ban van PFAS in blusschuim. Veel organisaties moeten in 2025 de transitie hebben volbracht (met een uitzondering onder stricte voorwaarden voor Seveso-bedrijven). En steeds meer producenten informeren hun klanten dat aanvulling van voorraden met PFAS-houdend schuim door een totale productiestop niet meer mogelijk zal zijn.
Deze derde PFAS-golf die zich aandient, is volgens Kappetijn voor de brandweer potentieel de meest bedreigende, omdat de footprint van het schuimgebruik groter lijkt dan bedacht en mogelijk voor een groter gebied dan de directe kazerne geldt. Daarnaast noemt hij nog twee bewegingen die de kwetsbare positie van de brandweer versterken:
de beschikbaarheid van foto’s en filmpjes van incidenten, demonstraties, trainingen en grote tests die aangeven waar de brandweer gewerkt heeft,
en de beperkte verslaglegging en administratie die maakt dat de brandweer zich moeilijk kan verweren over precieze feiten ter plaatse.
Kappetijn vreest dat de derde golf zich voor de brandweer als een tsunami kan ontwikkelen, als er niet wordt nagedacht over iets als een collectieve paraplu of collectieve regeling zoals nu ook al bestaat met een rijksbijdrage voor opruimen of saneren van grote vervuilingen in de natuur door drugslabs. Daarover nu nadenken is wat hem betreft geen dag te vroeg.
Lees het complete artikel op Brandveilig.com