De Arbeidsinspectie is een onderzoek gestart naar aanleiding van meldingen over mogelijke uitbuiting van arbeidsmigranten in de thuiszorgsector. Zes Portugese en Braziliaanse vrouwen zouden onder het minimumloon hebben gewerkt voor een Nederlandse familie, waarbij het grootste deel van het zorgbudget verdween in een bedrijf van diezelfde familie.
De vrouwen moesten 24 uur per dag beschikbaar zijn om zorg te verlenen aan drie leden van de familie. Ze woonden en werkten in het huis van hun cliënt en werkgever, en kregen wisselende bedragen uitbetaald, altijd onder het minimumloon. Volgens een van de vrouwen, Sofia, werden ze ingezet als fysiotherapeuten, vrienden, moeders en verzorgers. Ze voelden zich uitgeput en constant alert, met weinig tot geen rustmomenten.
Fraude met zorgbudget
De
vrouwen werkten aanvankelijk via een uitzendbureau, maar werden later
rechtstreeks ingehuurd door de familie. Ze werden betaald via de
Sociale Verzekeringsbank (SVB), maar ontdekten dat de geregistreerde
gewerkte uren niet overeenkwamen met de werkelijkheid. Op papier
werkten ze slechts enkele uren per week voor één cliënt, terwijl
ze in werkelijkheid fulltime zorg verleenden aan drie personen.
De
zoon van de cliënt, die als budgethouder fungeerde, declareerde
maandelijks €12.000 aan zorgkosten via zijn zorgbedrijf, terwijl de
vrouwen slechts een fractie daarvan ontvingen.
Ongekwalificeerde medische handelingen
Naast de gebruikelijke verzorging werden de vrouwen gevraagd om medische handelingen uit te voeren, zoals het inbrengen van een maagsonde. Deze handelingen mogen in principe alleen worden uitgevoerd door medisch professionals. De vrouwen voelden zich ongemakkelijk bij deze verantwoordelijkheden en gaven aan dat ze onvoldoende waren opgeleid voor dergelijke taken.
Reactie van betrokken instanties
Het zorgkantoor CZ, verantwoordelijk voor het toezicht op het persoonsgebonden budget (pgb), was op de hoogte van de situatie. Volgens Gert-Jan Spikmans, manager fraudebeheersing bij CZ, zijn de controlemechanismen beperkt. "Als er geen opvallende zaken worden aangetroffen en alles op papier klopt, kunnen wij weinig doen," aldus Spikmans. De Arbeidsinspectie heeft aangegeven de ontvangen informatie zorgvuldig te bekijken en waar mogelijk in te grijpen.
Deze zaak werpt licht op de kwetsbare positie van arbeidsmigranten in de zorgsector en de noodzaak voor strengere controles op het gebruik van zorgbudgetten. Het benadrukt het belang van transparantie en verantwoording in de thuiszorg om misbruik te voorkomen.
Bronnen: EenVandaag en NPO Radio 1