De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft 65% van het geteste F1-vuurwerk (fop- en schertsvuurwerk zoals sterretjes, fonteinen en grondtollen) afgekeurd, een toename van 22,5 procentpunt ten opzichte van 2023. Importeurs zijn verplicht deze producten uit de handel te nemen en te vernietigen. Bij 19% van de producten werden kleinere afwijkingen geconstateerd, zoals onjuiste etiketten, zonder dat dit aanleiding was voor afkeur.
Oorzaken van afkeur
De meeste afkeuringen betroffen fonteinen waarbij de uitgestoten effecten, zoals brandende delen of vonken, buiten de veiligheidsafstand van 1 meter terechtkomen, met name bij lichte wind. Dit vergroot het risico op brandwonden en ander letsel. Ook bleek dat fonteinen in papieren doosjes snel omvallen door wind, waardoor gevaarlijke effecten oncontroleerbaar worden verspreid.
Verbeterpunten voor de branche
De ILT roept de vuurwerkbranche op haar verantwoordelijkheid te nemen en producten te leveren die aan de veiligheidsnormen voldoen. Volgens ILT-senior inspecteur Reinder Auwema is het onacceptabel dat het afkeurpercentage blijft stijgen, ondanks eerdere waarschuwingen (in 2023 constateerde ILT al een zorgwekkende verdubbeling). Conisch gevormde fonteinen blijken veiliger en stabieler, maar ook bij deze producten kunnen problemen ontstaan door te kleine uitstootopeningen of verstoppingen.
Risico’s van F1-vuurwerk
Tijdens de vorige jaarwisseling liep 15% van de 'vuurwerkgetroffenen' op de huisartsenpost letsel op door F1-vuurwerk. Dit type vuurwerk is het meest gangbaar en mag het hele jaar door worden verkocht: het is populair bij jongere gebruikers. Het moet echter voldoen aan strenge eisen, zoals een maximale pyrotechnische lading van 7,5 gram en een veilige uitstoot die binnen 1 meter blijft.
ILT-toezicht
De ILT controleert het hele jaar door streng op de veiligheid van vuurwerk. Dit gebeurt bij importeurs, grensposten, havens en verkooppunten, vaak in samenwerking met douane en politie. Met deze controles wil de inspectie voorkomen dat onveilig vuurwerk op de markt komt en de consument beschermen tegen risico’s.
Kindervuurwerk
Na alle berichten over de vondst van partijen illegaal vuurwerk, de verkoop van vuurwerk op scholen (met opslag in de lockers van leerlingen) en de vele aanslagen met van vuurwerk vervaardigde explosieven is het bericht dat het zogenaamde 'kindervuurwerk' niet aan de eisen voldoet bijna een open deur; een te verwachten nieuwsfeitje. Door F1-vuurwerk veroorzaakt letsel is zelden dodelijk, maar juist brandwonden en hand- en oogletsel bij jeugdigen van 12 tot 15 jaar worden vaak veroorzaakt door relatief onschuldig F1-vuurwerk, zo is vastgesteld door Veiligheid.nl, kenniscentrum voor letselpreventie, dat na elke jaarwisseling een statistisch overzicht publiceert.
N.b.: kinderen onder 12 jaar mogen geen vuurwerk afsteken. Elke 'veiligheidsbetrokken' organisatie adviseert het dragen van een veiligheids- of vuurwerkbril, eventueel gehoorbescherming en niet-brandonderhoudende of liever nog onbrandbare, gesloten kleding.
Bronnen: ILT en Veiligheid.nl
Zie ook de lijst afgekeurd F1-vuurwerk van ILT