De voorzieningenrechter van de rechtbank Midden-Nederland heeft beslist dat AVROTROS voorlopig niet verplicht is om twee interne onderzoeksrapporten over sociaal-maatschappelijke veiligheid bij de omroep te overhandigen aan het Commissariaat voor de Media (CvdM).
Het CvdM had dwangsommen opgelegd om AVROTROS te dwingen vertrouwelijke rapporten te delen over de werksfeer, gedragscultuur en governance binnen de organisatie. AVROTROS deelde al de aanbevelingen uit de onderzoeken, maar weigerde de volledige documenten in vertrouwen beschikbaar te stellen.
Volgens de rechter is de kwestie van sociale veiligheid en betreffende bevoegdheden van het Commissariaat zó complex, dat deze niet in een kort geding kan worden beslist. Totdat hierover een definitieve uitspraak is gedaan blijven de dwangsommen opgeschort, net als de verplichting tot inzage. Het Commissariaat kan niet zonder meer “toezien op sociale veiligheid”, zo oordeelde de voorzieningenrechter.
Reacties & standpunten
Het CvdM stelt dat het zonder toegang tot de rapporten onvoldoende inzicht heeft in de omvang en oorzaken van veiligheidsrisico’s, en in de kwaliteit van het plan van aanpak van AVROTROS. Zonder het onderzoek kan toezicht daarom niet effectief worden uitgevoerd.
AVROTROS houdt vast aan de vertrouwelijkheid van de rapporten, mede om de privacy van medewerkers te beschermen. Bovendien vindt de omroep dat de waakhond bij regelgeving onvoldoende wettelijke grondslag heeft voor inzage.
Blind spot
De uitspraak benadrukt de spanning tussen de bevoegdheid van toezichthouders en de bescherming van vertrouwelijke informatie. Wordt ‘sociale veiligheid’ als categorie onderdeel van de toezichtstaak van het CvdM? De definitieve uitspraak zal voor duidelijkheid moeten zorgen.
Tot duidelijk is of het Commissariaat bevoegd is, blijft een blind spot bestaan in de borging van gedragscultuur binnen publieke omroepen.