De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) zet zich onder andere in voor veilige en gezonde werk- en leefomstandigheden aan boord van vissersvaartuigen. In 2024 heeft de ILT voorlichting gegeven aan bemanningen van niet-certificaatplichtige* kotters en inspecties uitgevoerd op basis van het internationale C188-verdrag, waarin regels zijn vastgelegd over arbeidsomstandigheden aan boord.
* korter dan 24m,
niet langer dan 3 dagen buitengaats
en
minder dan 200 zeemijl uit de kust
Veel schepen voldoen niet aan de eisen
Uit inspecties van 34 vissersvaartuigen blijkt dat een groot deel nog niet voldoet aan de gestelde eisen. Als het C188-verdrag niet of onvoldoende wordt nageleefd, kan dit leiden tot situaties waarin vissers of het schip onverzekerd zijn. Om risico’s te minimaliseren, zal de ILT in 2025 handhavend optreden tegen schepen die niet aan de regelgeving voldoen.
Veiligheidsmiddelen en medische uitrusting op orde
Tijdens de inspecties in 2024 bleek dat alle kotters beschikten over voldoende persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s). Ook de medische uitrusting aan boord voldeed ruimschoots aan de eisen. Daarnaast waren alle scheepscertificaten in orde en was in alle gevallen repatriëring bij een ongeval op zee gewaarborgd.
Aandachtspunten: administratie en bemanningspapieren
Verbetering is nodig op het gebied van de registratie van werk- en rusturen en het opstellen van een werkrooster. Slechts één kapitein voldeed aan de gestelde eisen. Ook waren de bemanningslijsten niet altijd bijgewerkt of gedeeld met de wal, voorafgaand aan vertrek. Bovendien bleek dat 15 van de 34 kotters niet over de vereiste bemanningspapieren beschikten, zoals medische keuringen en vaarbevoegdheidsbewijzen. In enkele gevallen ontbraken ook aansprakelijkheids- en sociale verzekeringen voor bemanningsleden.
Risicoreductie door registratie
Van de 34 gecontroleerde kotters hanteren 25 een Risico-Inventarisatie en Evaluatie-aanpak (RI&E). Hoewel het vissers administratieve lasten oplevert, is het C188-verdrag niet slechts een extra bureaucratische verplichting, maar een vervanging van verouderde regels. Een goede administratie van werk- en rusttijden is niet alleen belangrijk voor de veiligheid, maar biedt ook zekerheid bij verzekeringskwesties en juridische procedures, bijvoorbeeld na incidenten of geschillen.
Belang C188-verdrag voor vissers
Het C188-verdrag, ook wel de Work in Fishing Convention van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) genoemd, is gepubliceerd in 2007 en ingevoerd in 2017. Het vervangt alle eerdere verdragen over arbeidsomstandigheden in de zeevisserij. Alle zeegaande vissersvaartuigen moeten voldoen aan de leef- en werkomstandigheden zoals vastgelegd in dit verdrag. Afhankelijk van de vaardagen, scheepslengte en het vaargebied kan een C188-certificaat verplicht zijn. Het C188-verdrag biedt vissers wereldwijd** bescherming door veilige en gezonde werkomstandigheden te garanderen, met eerlijke arbeidsvoorwaarden, voldoende rust en goede leefomstandigheden aan boord. Dit is niet alleen essentieel voor vissers en reders, maar draagt ook bij aan een toekomstbestendige en aantrekkelijke sector voor nieuwe generaties vissers.
** C188 is bindend voor een beperkt aantal ILO-lidstaten die
het hebben geratificeerd, zoals
Nederland (en VK, Frankrijk, Noorwegen, enz.).
Handhaving is een nationale verantwoordelijkheid, maar de ILO houdt toezicht,
o.a. via een rapportageplicht aan expert-comités. (red.)
Bronnen: ILT, C188 ILO, Visned over C188
Zie ook: basiskennis vissen met kotters.